W sobotę, 30 listopada 2024 roku o godz. 12:00 w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL odbędzie się spektakl zatytułowany "Historia w listach zapisana. Listy więzienne Kazimierza i Zofii Moczarskich czytane performatywnie".
W spektaklu wystąpią warszawscy aktorzy teatralni związani z Teatrem Dramatycznym, a jednocześnie aktorzy filmowi mający w swoim dorobku wiele ról na teatralnych deskach i na szklanym ekranie.
Zapraszamy. Wstęp wolny.
Kim był Kazimierz Moczarski (1907–1975), główny bohater spektaklu? To dziennikarz, pisarz, kapitan Wojska Polskiego, oficer Armii Krajowej, uczestnik wojny obronnej 1939 r. oraz powstania warszawskiego, szef Biura Informacji i Propagandy ZWZ-AK używający pseudonimów „Rafał” i „Maurycy”. Jest autorem książki „Rozmowy z katem”, będącej relacją ze wspólnego pobytu w komunistycznym więzieniu mokotowskim z generałem SS Jürgenem Stroopem, w której Stroop, prymitywny zbrodniarz wojenny odpowiedzialny m.in. za brutalną likwidację powstania w getcie warszawskim wiosną 1943 r. opowiedział historię swojego życia. Sam Moczarski, oskarżony przez komunistów o przynależność do AK, męczony i torturowany ostatecznie został skazany na karę śmierci. Ponad dwa lata spędził w celi śmierci, po czym wyrok ten najpierw zamieniono na dożywocie, a wkrótce, z końcem 1956 r. go uniewinniono.
Także druga bohaterka sztuki, jego żona, Zofia z domu Płoska (1917–1977), ppor. AK ps. „Malina”, uczestniczka powstania warszawskiego, za przynależność do AK została skazana na kilkuletnie więzienie, które głównie odsiedziała w podbydgoskim Fordonie. Inną ciekawostką łączącą Moczarskich z regionem kujawsko-pomorskim jest to, że Moczarski edukację w szkole średniej rozpoczął w Gimnazjum im. R. Traugutta w Lipnie.
Spektakl nosi tytuł: „Historia w listach zapisana. Listy więzienne Kazimierza i Zofii Moczarskich czytane performatywnie”. Do jego powstania zainspirowała działalność naukowa i pisarska dr Anny Machcewicz. Najpierw w biografii Kazimierza Moczarskiego, a następnie w opracowaniu wyróżnionym m.in. nagrodą historyczną „Polityki” za rok 2015 w kategorii „pamiętniki, relacje, wspomnienia”, zatytułowanym „Życie tak nas głupio rozłącza… Listy więzienne 1946-1956 Zofii i Kazimierza Moczarskich”… napisała krótko: „[…] Listy Moczarskich to świadectwo miłości i wierności w czasach stalinizmu […]. Moczarscy piszą do siebie miłosne listy, one są pełne, wbrew wszystkiemu co ich otacza, jakiegoś przedziwnego optymizmu, ale i praktycznych rad, wzajemnego wsparcia. Zupełnie jak gdyby rozstali się na chwilę. Choć nie widywali się przecież latami, pozostają sobie bliscy, ich uczucie jest dojrzałe, głębokie. Dlatego zapewne przetrwało lata rozdzielenia”.
Reżyserką spektaklu jest reżyserka teatralna Aldona Figura (ur. 1979).
W postaci małżeństwa Moczarskich wcielają się warszawscy aktorzy:
Magdalena Czerwińska (ur. 1978) pochodzi z Torunia. Związana jest z Teatrem Dramatycznym w Warszawie. Na swoim koncie ma wiele ról teatralnych oraz filmowych i serialowych. Grała m.in. w: „Ojcu Mateuszu”, „Wojennych dziewczynach”, „W rytmie serca”, „Na dobre i na złe”, „Komisarz Alex”, „Bogowie”, „Prawo Agaty”, czy „Szpilki na Giewoncie”.
Łukasz Lewandowski (ur. 1974) pochodzi z Gdańska. Grywa w różnych teatrach, głównie warszawskich. Jest również aktorem filmowym i dubbingowym. Grał m.in. w: „Pieniądze to nie wszystko”, „Kariera Nikosia Dyzmy”, „25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komedy”, „Prawo Agaty”, „Ojciec Mateusz”, „Pierwsza Miłość”, czy „Belfer”. W swoim dorobku ma także dziesiątki ról dubbingowych.
Magdalena Czerwińska (ur. 1978) pochodzi z Torunia. Związana jest z Teatrem Dramatycznym w Warszawie. Na swoim koncie ma wiele ról teatralnych oraz filmowych i serialowych. Grała m.in. w: „Ojcu Mateuszu”, „Wojennych dziewczynach”, „W rytmie serca”, „Na dobre i na złe”, „Komisarz Alex”, „Bogowie”, „Prawo Agaty”, czy „Szpilki na Giewoncie”.
Łukasz Lewandowski (ur. 1974) pochodzi z Gdańska. Grywa w różnych teatrach, głównie warszawskich. Jest również aktorem filmowym i dubbingowym. Grał m.in. w: „Pieniądze to nie wszystko”, „Kariera Nikosia Dyzmy”, „25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komedy”, „Prawo Agaty”, „Ojciec Mateusz”, „Pierwsza Miłość”, czy „Belfer”. W swoim dorobku ma także dziesiątki ról dubbingowych.
