Finisaż wystawy „Zamordowane miasto. Reliefy Marii Hiszpańskiej-Neumann”

30 października 2025 r. o godz. 17.30 w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie uroczyście zakończymy wystawę prezentowaną z okazji 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.

Od 4 sierpnia prezentujemy cykl reliefów Marii Hiszpańskiej-Neumann – graficzki, malarki, ilustratorki i więźniarki obozu w Ravensbrück. Hiszpańska, wracając po wojnie do Warszawy, zobaczyła miasto obrócone w pył. W latach 60. w swojej twórczości wróciła do wspomnień o zniszczonej stolicy.

Oprócz reliefów na wystawie wyeksponowaliśmy książkę „Śmierć miasta”. To wspomnienia Władysława Szpilmana wydane w 1946 r. (własność Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy). Okładkę tego wydania projektowała Maria Hiszpańska. Innym prezentowanym obiektem jest grafika zatytułowana „Spalone miasto”. Pochodzi ona ze zbiorów Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki.

Druga sala wystawy została poświęcona tzw. Planowi Pabsta, znajdującemu się w zbiorach Archiwum IPN. Niemcy planowali zburzenie znacznej części zabudowy Warszawy i przekształcenie jej w miasto prowincjonalne. Ekspozycję dopełnia prezentacja destruktów – fragmentów rzeźb, które uległy dewastacji w wyniku planowego niszczenia miasta. Są one własnością Muzeum Warszawy, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej oraz archikatedry warszawskiej św. Jana.
Ostatnim dniem, w którym można oglądać wystawę, jest 31 października (piątek).

Finisaż: prelekcja i występ poetycko-muzyczny

Podczas finisażu zatytułowanego „Śpiew z pożogi” prelekcję o niemieckich planach wobec Warszawy w okresie II wojny światowej wygłosi prof. Wojciech Fałkowski z Uniwersytetu Warszawskiego. W programie są także występy poetycko-muzyczne w wykonaniu Antoniego Pawlickiego i Franciszka Pospieszalskiego.

Wystawa „Zamordowane miasto. Reliefy Marii Hiszpańskiej-Neumann” została przygotowana we współpracy Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL z Archiwum IPN.
Kuratorkami wystawy są Marzena Kruk (Archiwum IPN) oraz Agnieszka Bejnar-Bejnarowicz (Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL).

Śpiew z pożogi – finisaż wystawy „Zamordowane miasto. Reliefy Marii Hiszpańskiej-Neumann”
30 października (czwartek), godz. 17.30
ul. Rakowiecka 37, Warszawa
Wstęp wolny

Główne zdjęcie, fot. Katarzyna Adamów/IPN