logo

Jak powstaje muzeum?

Badania naukowe, gromadzenie eksponatów oraz projektowanie wystawy stałej to tylko część zadań związanych z budową naszego muzeum. Stale pracujemy nad tym, by przystosować budynek dawnego więzienia mokotowskiego do potrzeb nowoczesnej placówki muzealnej.

Powstała już koncepcja zagospodarowania terenu i adaptacji budynków po dawnych więziennych zakładach pracy. Nawiążemy do dawnego wyglądu więzienia mokotowskiego. Powrócimy do elewacji z czerwonej cegły, przywrócimy część detali architektonicznych, a na dziedzińcu pojawi się, nieobecna dziś, zieleń.

Sprawdź co już zrealizowaliśmy.

Rok 2023

Przeprowadziliśmy prace konserwatorskie i przygotowaliśmy dla zwiedzających celę w Pawilonie X, w której więziony był Witold Pilecki.

Rozebraliśmy budynki, które powstały na terenie kompleksu więziennego w czasach współczesnych. Zniknął pawilon dla więźniów niebezpiecznych, magazyn żywności i remiza strażacka. Obiekty te były wykorzystywane przez działający tu do 2016 r. Areszt Śledczy Warszawa-Mokotów. Zdecydowaliśmy się na rozbiórkę tych budynków, ponieważ zależy nam na tym, by zwiedzający zobaczyli kompleks więzienny w kształcie zbliżonym do historycznego.

Rozpoczęliśmy remont dawnego szpitala więziennego, w którym znajdzie się administracja Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL. Zdecydowaliśmy, że w zrujnowanym i zniszczonym termomodernizacją lat 80. budynku przywrócimy część detali architektonicznych.

Zrewitalizowaliśmy i poddaliśmy konserwacji fragment muru więziennego – „ścianę śmierci”. To tam, według świadectw więźniów Rakowieckiej w okresie stalinowskim wykonywane były wyroki śmierci na żołnierzach antykomunistycznego podziemia.

Zaprosiliśmy pracownie projektowe do przygotowania koncepcji architektoniczno-urbanistycznej naszego muzeum. W pierwszym etapie przebudowane zostaną budynki kompleksu więziennego wykorzystywane jako miejsce pracy więźniów oraz kotłownia. Znajdzie się w nich m.in. przestrzeń do obsługi zwiedzających, miejsce dla wystaw czasowych, sala widowiskowa, czytelnia czy pomieszczenia, w których będzie prowadzona działalność edukacyjna i badania naukowe. Procedurę wyłonienia koncepcji architektonicznej prowadziliśmy w ramach dialogu konkurencyjnego.

Rok 2024

Wykonaliśmy ekspertyzy konserwatorskie, badania oraz prace restauratorskie w celi egzekucyjnej, w której znajdowała się więzienna szubienica. Prace obejmowały szereg odkrywek tynku. Szukaliśmy śladów po kolejnych przebudowach tego miejsca, jak również artefaktów, takich jak np. inskrypcje na ścianach, elementy wyposażenia, mechanizmy szubienicy.

Prowadziliśmy prace konserwatorskie także w dwóch celach Pawilonu X. Zależało nam na tym, by w trakcie tych prac zweryfikować informacje dotyczące więzienia mokotowskiego zawarte w źródłach historycznych.

W drodze dialogu konkurencyjnego wyłoniliśmy pracownię LEM Studio Architektoniczne, która przygotowała koncepcję architektoniczno-urbanistyczną zagospodarowania terenu muzeum oraz wybranych budynków. Obejmuje ona przebudowę i zmianę sposobu użytkowania budynków, które dawniej służyły m.in. za więzienne zakłady pracy oraz kotłownię.

Koncepcja LEM Studia Architektonicznego zakłada również remont i przebudowę muru, bram, wież strażniczych, budowę podziemnego wejścia, parkingów, tunelu czy zadaszenia na pojazdy historyczne znajdujące się w zbiorach muzeum.

Otworzyliśmy strefę dla zwiedzających: poczekalnię dla osób oczekujących na wycieczkę z przewodnikiem oraz muzealny sklep, w którym goście muzeum mogą nabyć książki historyczne i pamiątki.

Przygotowaliśmy także salę wystaw czasowych, w której zaprezentowaliśmy już kilka ekspozycji.

Rok 2025

Zakończył się remont budynku dawnego szpitala więziennego. Został on oddany do użytku. Będzie przeznaczony na cele biurowo-administracyjne. Pracować będzie w nim dyrekcja i administracja muzeum, a także działy merytoryczne takie jak np. dział wystaw tworzący ekspozycję stałą oraz wystawy czasowe, dział naukowy czy dział edukacji.

Przygotowaliśmy dokumentację projektowo-kosztorysową, która jest podstawą do przeprowadzenia planowanych prac rekonstrukcyjnych oraz adaptacyjnych w Pawilonie X. W tej części mokotowskiego więzienia, gdzie osadzani byli żołnierze i dowódcy polskiego podziemia niepodległościowego, przeprowadzimy m.in. badania odkrywkowe ścian czy posadzek. Zależy nam na przywróceniu tym wnętrzom wyglądu z lat 1945-1955 r.

Dostosowanie Pawilonu X do funkcji muzealnej będzie realizowane w minimalnym zakresie. Zależy nam na zachowaniu historycznego wyglądu cel więziennych, klatki i korytarzy z uwagi na to, że Pawilon X jest niemym świadkiem historii.

 

LEM Studio Architektoniczne opracowało dokumentację projektową, która została złożona w wydziale architektury wraz z wnioskiem o pozwolenie na budowę. Pozostała dokumentacja projektowo-kosztorysowa tj. projekty wykonawcze, specyfikacje wykonania i odbioru robót budowlanych oraz kosztorysy umożliwiające rozpoczęcie robót budowlanych mają zostać opracowane do końca 2025 roku.

W kolejnym etapie – planujemy przeprowadzenie przetargu i wyłonienie wykonawcy robót budowlanych.