„Wolność jest w nas” – opowieść o buncie i zniewoleniu

Wystawa została przygotowana w niezwykle symbolicznym miejscu – w Pawilonie XII dawnego mokotowskiego więzienia. To tu po 13 grudnia 1981 r. przetrzymywano wielu działaczy opozycji. Pawilon jak i cele więzienne niewiele zmieniły się od tamtych czasów. Twórcy wystawy wykorzystali autentyczną przestrzeń, by opowiedzieć zwiedzającym o zbrodniach stanu wojennego, represjach i determinacji ludzi, którzy nie zgodzili się na łamanie podstawowych praw obywatelskich.

Trzy poziomy ekspozycji

Ekspozycja zajmuje trzy piętra pawilonu więziennego. Tworzą one spójną opowieść o historycznych wydarzeniach. Parter wystawy pokazuje, jak rodziła się nadzieja, którą brutalnie spacyfikowano po wprowadzeniu stanu wojennego.

Na pierwszym piętrze widzimy rzeczywistość obozów internowania: korespondencję, osobiste przedmioty i dokumenty, które oddają codzienność tysięcy zatrzymanych w stanie wojennym. Ostatni poziom wystawy opowiada o więźniach politycznych osadzonych na Mokotowie. Przy zamkniętych drzwiach cel zobaczymy postacie ludzi, którzy walczyli o ten sam cel. W wizjerach umieszczone zostały specjalne peryskopy, w których pojawią się cytaty ówcześnie rządzących. Mówią jednoznacznie o tym, co myśleli o swoich ofiarach i działaniach.

Wystawa „Wolność jest w nas”: przywołuje atmosferę tamtych dni

Motywem, łączącym wszystkie części ekspozycji, jest wolność słowa – przedstawiona jako „deszcz ulotek” spływających z ostatniej kondygnacji więziennego pawilonu na parter. Instalacja plastyczna oraz specjalnie stworzona ścieżka dźwiękowa z autentycznymi radiowymi komunikatami przywołują atmosferę tamtych dni.

W gablotach można obejrzeć wiele przedmiotów z epoki – od powielacza walizkowego, przez megafon zdobyty na użytek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, po nadajnik „Radia Solidarność”. Eksponaty te możemy zaprezentować, dzięki darczyńcom, którzy przekazali je naszemu muzeum. 

Wystawę można oglądać od 13 grudnia 2025 r.
w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL:
od wtorku do niedzieli w godz. 10.00 – 18.00
wstęp wolny